جنسیت و جنس زبانی در قرآن کریم

author

  • کیوان زاهدی دکترای زبان شناسی همگانی، استادیار دانشگاه شهید بهشتی
Abstract:

مقوله جنس زبانی در زبا نشناسی از مقوله جنس زیست شناختی بازشناخته می شود. بررسی های زبان شناختی نشان داده اند که اگرچه میان این دو نوع جنس در زبان هایی که از جنس زبانی بهره می برند رابطه برقرار است، لیکن این رابطه متناظر نمی باشد. زبان عربی و عربی قرآنی (یا کلاسیک) از زبان هایی قلمداد می شود که جنس زبانی در آن از گستره و تنوع زیادی برخوردار است. این پژوهش با بررسی جنس زبانی در آیات قرآن کریم، با ارایة تقسیم بندی جدید و متفاوتی از آنچه در دستورهای موجود عربی در مورد جنس صورت پذیرفته است، به نحوه عملکرد و رابطه آن با جنس زیست شناختی در چارچوب نظریة نشان داری می پردازد. نتایج این بررسی می تواند از یکسو در تفسیر آیات و به ویژه نقش و اهمیت زنان در کلام الله مجید بر پایة توصیف زبا نشناختی به کار رود و از سوی دیگر مسیری جدید و متفاوت را پیش روی پژوهشگران دستور زبان عربی بگشاید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فر هنگ زبانی عرب و نقش آن در ترجمه قرآن کریم

چکیده: فرهنگ زبانی نگرش ها، باورها، هنجارها و سرمایه های ادبی- علمی و ساختارهای دستوری- بلاغی هر زبان است که پیکره اصلی آن زبان را شکل می دهد. در ترجمه قرآن کریم نیز باید به فرهنگ زبانی عصر نزول توجه کرد تا بتوان مفهوم حقیقی کلمات و آیات قرآن کریم را به زبان مقصد انتقال داد. در این نوشته به بررسی مفاهیم فرهنگی شیطان، أخ، أخت، أب، ملک، فراش، أخو عاد، شعر، صدق، أخری، غلّ ید، کشف ساق، وراء ظهر، ردُ...

full text

بررسی ابزار زبانی "تغلیب" در قرآن کریم با تاکید بر هم‌متن و مدل تحلیل مولفه‌ای

تغلیب در شکل‌های مختلف خود، به عنوان یکی از اشکال عدم تجانس دستوری در زبان عربی کلام مجید، موضوعی است که نشانه‌هایی مبنی بر وجود آن در مباحث سنتی علم بلاغت، به چشم می‌خورد. بیشتر کتاب‌های بلاغی عربی از این صنعت به عنوان یکی از اشکال خروج از مقتضای ظاهر یاد کرده‌اند. بی‌گمان تغلیب استفاده‌ای خلاقانه از امکانات زبانی به شمار می‌آید که به‌کارگیری نظریه‌ای اساسا ساختاری در مطالعۀ این صنعت شگرف زبان...

full text

اختلاف معنایی الف و لام عهد و جنس در تفسیر آیات قرآن کریم

حرف تعریف «ال» در زبان عربی پرکاربردترین حرف در این زبان است. این حرف در بافتهای مختلف گفتار بر معناهای مختلفی دلالت می‌کند؛ معناهایی که بی‌توجهی به آنها موجب خواهد شد معنای صحیح کلام فهمیده نشود. از جمله، این الف و لام گاهی برای دلالت بر جنس به کار می‌رود، و گاه نیز برای دلالت بر عهد. هر یک از این دو قسم نیز البته اقسام متعددی دارد که برای فهم صحیح متن، باید بدان توجه شود. هر گونه اختلاف نیز د...

full text

واکاوی پدیده زبانی ترادف در ترجمه قرآن کریم (بررسی موردی در ترجمه مکارم وخرمشاهی )

پدیده زبانی ترادف از گذشته تاکنون مطالعات بسیاری را به خود اختصاص داد و مخالفان جدی و موافقانی را به خود دید . ترادف در قرآن کریم با محوریت بررسی واژگان در عرصه دانش زبانی و اصول فقه و منطق که علوم اختصاصی قرآن کریم است حوزه تلاش های علمی گذشتگان  ومعاصران است .اینکه واژگان د رموضوعات مترادف هستند یا متقارب و ترداف به فارسی  و سایر زبان ها درست ترجمه شده باشد،یا برداشت نادرستی شده باشد ،نگاه تق...

full text

مطالعۀ موردی برخی آیات بشارت‌دهنده در قرآن کریم از منظر نظریۀ زبانی کارگفت

سنت بشارت و تبشیر که معادل آن در فارسی مژده دادن است، در قرآن کریم از سنت‎های قطعی و حتمی خداوند متعال محسوب می‎شود. سنت به معنای راه و روش و شریعت است و بشارت به معنای خبرهاى نشاط‎انگیز است. در رویکرد کاربردشناسی به قرآن، پیش از آنکه به واژگان، معانی آنها و نوع ارتباطات نحوی بین آنها پرداخته شود، بر روی ویژگی‎های متکلم و مخاطب، شرایط گفتگو و بافت حاکم بر آن تأکید می‎شود. در تببین بافت پیرامون ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 42 (زمستان 1387)

pages  79- 102

publication date 2009-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023